Landschaps ecologie

In dit vak komen vele disciplines samen. De basis wordt in mijn werkgebied Noordnederland altijd gevormd door het Holocene landschap. De door het terugtrekkende landijs gevormde ruggen en dalen en de door de zee gedeponeerde kleigronden, vormden duizenden jaren geleden het landschap waar de mens zich vestigde op kwelderwallen langs de Waddenzee en op hogere ruggen van het Fries-Drentse zandplateau. Natuurlijk is er door diezelfde mens veel veranderd in dit landschap, hetgeen onder het domein van de Historische Ecologie valt. Na analyse van al deze gebeurtenissen kan men de huidige situatie proberen te begrijpen en kan men met de huidige kennis van de bodem ecologie en hydro-ecologie proberen te voorspellen hoe een terrein en de daar aanwezige vegetatie en fauna zich zal gaan ontwikkelen.

Buro Elodea deed begin jaren negentig veel projecten in het kader van het in 1990 verschenen Natuurbeleidsplan, waarin een Ecologische Hoofdstructuur als nieuwe blauwdruk voor het Nederlandse Landschap werd ontwikkeld. Zo kwamen de eerste visies voor het grote stroomgebied de Hunze (Drenthe-Groningen) 1991, het Oude Diep (Drenthe) 1991 en Vledder- en Wapserveense Aa (Aa 2020) in 1993 tot stand. Later kwamen daar in samenwerking met Grontmij Noord (nu Sweco) visies op het Integraal Waterbeheer voor Terschelling (1999) en op een aantal natuurterreinen van It Fryske Gea in Smallingerland (2003) bij.

Daarnaast bestaat dit werkgebied vooral uit veel vegetatiekundig onderzoek, wat een belangrijk onderdeel vormt van bovengenoemde landschapsecologische analyses. In samenwerking met Johannes Tonckens (veldwerk en analyse) en Peter Wijkel (veldwerk) zijn in 2009, 2010 en 2013 de terreinen van Stichting het Groninger Landschap van Onner/ en Oostpolder, Zuidlaardermeer en de Hunzezone gekarteerd. In 2015 werden twintig natuurterreinen in het dal van de Tjonger voor Staatsbosbeheer gekarteerd. Daarbij werden de nieuwste inzichten in de praktijk van bevloeiing die ook in dit beekdal toegepast werd, zoals onderzocht door Berco Hoegen in het onderzoek opgenomen. In 2016 zijn in opdracht van Vereniging Natuurmonumenten een 8-tal randgebieden van het Natura-2000 gebied Fochteloërveen op flora en vegetatie onderzocht. In de Zaagtand werd in 2016 een opvallende bloei van Azolla fililuculoides gezien, waarover in  juni een achtergrondartikel zal verschijnen in Twirre, het natuurtijdschrift van de Fryske Feriening foar Fjildbiology. (www.fjildbiology.nl/twirre).

Om op dit vakgebied op de hoogte te blijven van de nieuwste inzichten is Buro Elodea sinds 1994 lid van de Werkgemeenschap Landschapsecologisch Onderzoek (www.landschap.nl) die met haar blad Landschap en op haar website en vooral ook door excursies kennis deelt en uitwisselt.

In 2012 heeft Buro Elodea deelgenomen aan het project Oogstbaar Landschap, georganiseerd door Debets b.v. van Frans Debets, in samenwerking met Ro-Id en Aves Tura, waarin gezocht wordt naar nieuwe manieren om natuur/en landschapsbeheer te koppelen aan een duurzame energievoorziening, die niet afhankelijk is van fossiele brandstoffen. www.debetsbv.nl, www.ro-id.nl en www.aves-tura.nl

Met landschapsarchitecte Mariske Pemmelaar van de Studio voor Landschapsarchitectuur uit Hoornsterzwaag, werd daarop een visie gemaakt voor het project de Peinder Mieden. Daar wordt in de vorm van een cpo (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) gewerkt aan een gasloze en energiearme wijk met een bijzonder groot aandeel groen rond het huis. Deze presentatie werd op vele plekken in Friesland gedeeld met o.a. It Fryske Gea, de Gemeente Smallingerland, Achterbosch en Zantman architecten en Da Vinci advies.

In 2016 nam Buro Elodea in samenwerking met kunstenaarsduo Gerard Groenewoud en Tilly Buij deel aan een prijsvraag, door Stichting Ark Fryslân in Leeuwarden uitgeschreven, naar toekomstvisies voor het Friese veenweidelandschap. Er werd een tweede prijs gewonnen. De ingezonden film is elders op deze website en op de website van Ark Fryslân terug te zien.

Tevens werd in dat jaar in een werkgroep van de Friese Milieufederatie een bijdrage geleverd aan een Advies voor een duurzaam Fryslân. Deze tekst is op de website van de FMF te lezen. Henk Jansen nam hierin deel namens KNNV Fryslân.


2012 © alle rechten voorbehouden Eloadea Boornbergem